Wat is autisme

Autisme wordt gezien als een ontwikkelingsstoornis. Informatie die via de zintuigen binnenkomt wordt in de hersenen op een andere manier verwerkt. Er is veel over autisme te vinden vanuit verschillende invalshoeken.

Er blijven ook steeds nieuwe kennis en nieuwe inzichten bijkomen. In de ruim 10 jaar dat ik met kinderen en volwassenen met autisme werkt, ben ik me alleen maar meer bewust geworden van de enorme diversiteit in de uitingsvormen van autisme.

Een vroege signalering en een op het kind afgestemde begeleiding in de eerste levensjaren tot aan de puberteit, kan een enorme bijdragen leveren aan de mogelijkheden voor de toekomst.

Gelukkig kan er ook heel lang doorgeleerd worden. Pas na het 30^ste levensjaar gaat het zogenaamde spiegelsysteem werken. Hierdoor ontstaat verbinding met wat er door de ander gedaan en ervaren wordt.

Autisme in de praktijk

Waar ik in de praktijk altijd rekening mee houd heeft te maken met de informatieverwerking, de prikkelgevoeligheid en de communicatie.

Enkele belangrijke kenmerken van informatie opnemen en verwerken zijn:
– veel details zien
– trage verwerkingstijd van (verbale) informatie
– samenhang niet kunnen vinden
– overzicht niet hebben
– informatie niet kunnen vertalen naar een andere situatie
– functioneren op verschillende leeftijd voor de verschillende ontwikkelingsgebieden

Enkele belangrijke kenmerken van prikkelgevoeligheid zijn:
– overgevoelig (en ook ondergevoelig!) voor bijv. geluiden, visuele prikkels, tast, geur
– weinig lichaamsgevoel/lichaamsbesef
– emoties van anderen komen heftig binnen
– oordeel en afwijzing worden onmiddellijk opgemerkt
– last van eigen negatieve gedachten
– ‘vollopen’ en ontploffen of volledig afhaken

Enkele belangrijke kenmerken van communicatie zijn:
– betekenis van gesproken woord is niet altijd helder
– woorden worden met één ding, of met één situatie geassocieerd
– gezichtsuitdrukkingen niet lezen om informatie te krijgen van de ander (wegkijken)
– geen betekenis geven aan de lichaamstaal van de ander
– niet/beperkt de indruk geven van echt samen kunnen genieten van iets (wel naast elkaar)
– geen of weinig idee hebben van wat de ander voelt/denkt
– daar dus vaak geen of weinig rekening mee houden

Bovenstaande kenmerken zijn van invloed op alle handelingen in het dagelijks leven:
– het plannen en uitvoeren van taken en het aanleren van nieuwe vaardigheden gaat niet vanzelf!
 
Autisme bronnen:

Peter Vermeulen Autisme Centraal
Contact Gericht Spelen en Leren Stichting Horison
Geef me de Vijf Colette de Bruin
Autisme vanuit een ontwikkelingsperspectief Martine Delfos
Autisme & Communicatie (plan B) Autisme Academie
Nederlandse Vereniging voor Autisme NVA
Balans Balans digitaal